Kato Pirgos – Zaboravljeni raj Kipra

Datum objave: 15.12.2023.

Kato Pirgos je jedino selo u zalivu Morfu u kojem žive kiparski Grci. Ovo prelepo selo sa bogatim kulturno-istorijskim nasleđem nalazi se u najvećoj i najlepšoj dolini u srcu poluostrva Tilirija (u podnožju planine Trodos), odakle je 1974. godine počela invazija Turaka na Kipar.

Zbog svoje lokacije, okruženo Trodos planinom, turskom enklavom Kokina i Zelenom linijom, prilično je izolovano i teško dostupno.

Selo pripada oblasti Nikozija, a smešteno je na njenom krajnjem severu. Lokalci ga zovu “zaboravljeni raj” jer je prilično udaljeno od poznatih turističkih delova Kipra. Ako želite miran odmor u ovom gotovo netaknutom delu Kipra, izbegavajte avgust mesec. Što se tiče cena, znatno je povoljniji od ostalih poznatih letovališta na Afroditinom ostrvu.

Kato Pirgos broji oko 1500 stanovnika. Tokom letnjih meseci, populacija se povećava jer dolazi veliki broj turista, kako domaćih tako i stranih.

Plaže Kato Pirgosa su fantastične, jedne od najčistijih na ostrvu, sa nestvarnom kristalnom bojom vode. Zalasci sunca su magični.

Selo je poznato po uzgoju voća, sa posebnim akcentom na breskve, agrume (limun, narandža i mandarina) i smokve, kako sveže, tako i sušene. Kato Pirgos je takođe poznat kao jedan od glavnih proizvođača prirodnog drvenog uglja na ostrvu.

Još jedan proizvod koji je zaštitni znak Kato Pirgosa je sir haliki (“chaliki”), koji je ukusom nešto između halumija i feta sira. A ako ste ljubitelj sušene jagnjetine, samo prilično intenzivnog ukusa, probajte “camarelu (“tsamarella”).

Dok šetate uskim ulicama, čini se kao da je život stao u Kato Pirgosu. Prirodno okruženje je gotovo netaknuto i zadržalo je svoju prirodnu lepotu. Kombinacija morskog vazduha i mediteranskog sunca opijaju dok lokalno stanovništvo posetiocima rado priča o istoriji i legendama tog područja i podstiče ih da učestvuju u raznim lokalnim aktivnostima.

U selu postoje tri hotela. Meni je domaćin bio Pyrgos Bay Hotel. Sjajna lokacija, na samoj plaži (Omega) i vrhunski domaćini koji su učinili da mi ovo selo postane jedno od omiljenih na Kipru.

Imajte u vidu da su cene smeštaja u Kato Pirgosu značajno niže u odnosu na ostale hotele na Kipru.

Ako se odlučite da autom krenete iz Nikozije, rute za dolazak u Kato Pirgos su sledeće:

– Nicosia – Morfou – Kato Pyrgos (kraća, oko 80 km, preko okupiranog dela Kipra)
– Nicosia – Orkontas – Kato Pyrgos (duža, oko 110 km, preko slobodnog dela Kipra)

Do Kato Pirgosa je možda najlakše doći iz Polisa (ako vam je u planu odlazak u ovaj gradić), s obzirom da je iz tog pravca put najbolji. Iz Nikozije je prilično izazovan, sa puno krivina.

Šta videti u Kato Pirgosu?

Impozantno hrastovo drvo u centru (trg) kojim se lokalci ponose. Posađeno je 1898. godine, ima visinu od 20 metara i obim od 4,25 metara.

Tvrđava “Mesaionikos Pirgos” (neverovatan pogled na zaliv)

Kapela Device Marije “Galoktisti” koja je dobila naziv po tome jer je za njenu izgradnju umesto vode korišćeno mleko (“gala” je na grčkom mleko). Na njenim zidovima se nalaze freske iz 12. i 14. veka. Jedna je od najstarije izgrađenih crkvi na Kipru.

Crkva Svete Irini

Crkva Svetog Konstantina i Eleni

Spomenici Herojima. Prvi je posvećen Andreasu Irakleusu i Sokratu Konstantinidesu. Ova dva heroja poginula su 3. marta 1994. godine u eksploziji mine u području Pile (selo u okolini Larnake). Drugi spomenik se nalazi u dvorištu Regionalne osnovne škole u selu i posvećen je herojima EOKA, Georgiosu Nikolau i Steljosu Triteosu. Ova dva heroja su preminula posle mučenja od strane Engleza. Treći spomenik zajednice izgrađen je u dvorištu srednje škole u Kato Pirgosu i posvećen je Savi Neofitu, Hristodulosu Agapiu, Kostasu Agapiu, Spirosu Dimostenusu, Marti Sofokleus i Pavlosu Mavrogenisu.